كليساي زور زور يا كليساي ننه مريم ماكو در استان آذربايجان غربي و محدوده شهرستان چالدران واقع شده است...
چند سال پيش در ايميلي عكس كليساي زور زور را به عنوان يكي از ديدني هاي ايران زمين ديده بودم اما فكر مي كردم كه اين عكس واقعي نباشد. وجود كليسا و درياچه و نماي كلي آن، فضايي شبيه به سرزمين هاي اروپايي را تداعي مي كند...
راه دسترسي به كليساي زور زور: در ۲۰ كيلومتري ماكو، روستايي به نام بارون قرار گرفته كه در كنار آن سدي با همين نام احداث شده است و كليساي زور زور در نزديكي ديواره سد بارون و بر روي بلندي ديده مي شود...
از آن جايي كه اين كليسا در منطقه حساس مرزي و در كنار تاج سد بارون قرار گرفته است، ورود به منطقه نياز به هماهنگي با نيروهاي حفاظتي دارد. اگر تعداد بازديدكنندگان زياد است و مي خواهيد بدون اما و اگر بازديد خود را به راحتي انجام دهيد، پيش از حضور در منطقه با اداره ميراث فرهنگي ماكو هماهنگ شويد...
كليساي زور زور در سال ۱۳۱۵ ميلادي توسط اسقف اعظم كليساي تاتائوس مقدس با طرحي صليبي ساخته شده است...
بناي كليسا كم حجم و منفرد است و شبيه ديگر آثار ارامنه مي باشد. نماي داخلي و خارجي داراي سنگ هاي تراشدار منظم و فاقد بند ملاط است...
وجه تسميه كليساي زور زور: اين كليسا زير نظر عاليجناب هوانس يرز نقاش، معروف به زور زورتسي اداره مي شده است كه از اين رو نام وي بر روي كليسا قرار گرفته است...
كليساي زور زور در سال ۱۳۶۷ هجري شمسي با آب گيري سد بارون به زير آب مي رفت!
اما با همت ارامنه و تخصص كارشناسان ايراني، طرح انتقال كامل كليسا به محلي مرتفع در همان مكان اجرا شد...
محل جديد در فاصله ۶۰۰متري و با اختلاف ارتفاع ۱۱۰متر نسبت به مكان قبلي مي باشد...
محل كليساي زور زور قبل و بعد از جابجايي
به گفته كارشناسان ميراث فرهنگي، اين جابجايي يكي از اتفاقات مهم در تاريخ نگهداري ميراث فرهنگي و تاريخي كشور مي باشد. سنگ ها شماره گذاري شده و بر اساس طرح اوليه دوباره بر روي هم قرار گرفته اند...
اين عكس تغييرات بناي كليسا را قبل از جابجايي و فقط در عرض سه سال (بين سال هاي ۶۳ و ۶۶) نشان مي دهد كه به دليل عدم حفاظت از آن تخريب وسيعي در قسمت درب ورودي و سقف صورت گرفته است...
نماي پانوراما از كليساي زور زور و درياچه سد بارون در پشت آن...
بر روي عكس بالا كليك كنيد
منبع اطلاعات: كتاب سيماي ميراث فرهنگي آذربايجان غربي